Weg met die antidepressiva: doe runningtherapie

Heb je last van een depressie of burn-out?

Als je last hebt van stress, depressies of een burn-out, is het een idee om runningtherapie eens te proberen. Het is namelijk belangrijk om te bewegen, maar ook om naar je lichaam te luisteren.

Interview met onze Psycholoog Lisette van Dun op Prorun.nl.

En daar kan runningtherapie je bij helpen, ook als je al een ervaren loper bent. Ik vroeg psycholoog en runningtherapeut Lisette van Dun waarom zij besloot om naast psycholoog ook runningtherapeut te worden en waarom je als hardloper baat kunt hebben bij runningtherapie.

Runningtherapie verbetert de psychische gezondheid

Lisette loopt al sinds haar jeugd en heeft inmiddels twee marathons gelopen. Nu werkt ze als psycholoog en runningtherapeut in Amsterdam. Ze besloot therapie te combineren met hardlopen, omdat ze merkte dat het haar hoofd leegmaakte. “Ik sport eigenlijk mijn hele leven al en merk dat sport heel belangrijk voor me is. Als ik een lange dag heb gewerkt dan is sport mijn ontlading.” Ze ging toen kijken of ze psychologie zou kunnen combineren met hardlopen. “Ik wil mensen begeleiden en helpen en merk dat hardlopen daar een heel goed middel voor is.” Lisette heeft toen een cursus bij Bram Bakker gevolgd waarbij ze werd opgeleid tot runningtherapeut. Het doel bij runningtherapie is om de psychische conditie te verbeteren en is een behandelvorm waarbij het hardlopen rustig onder begeleiding van de therapeut wordt opgebouwd. “De bedoeling is dat je wekelijks samen gaat hardlopen op een rustig tempo waarbij je goed luistert naar je lichaam.”

Hardlopen als medicijn

Volgens Lisette kan hardlopen een goede vervanging zijn van medicatie. “Het is niet de bedoeling om meteen te stoppen met de medicatie, maar er langzaam mee af te bouwen als dat lukt. Daarnaast ben je bij runningtherapie bewust van je lichaam”, zegt Lisette. “Je doet de vogeltjeskijkloop waarbij je dus een beetje om je heen gaat kijken en bewust bent van je omgeving waardoor je dus je mindset gaat veranderen. Je bent niet meer bezig met streng zijn voor jezelf. Het is ook niet de bedoeling om heel hard te gaan lopen.”

Uit wetenschappelijk onderzoek is ook gebleken dat psychische klachten kunnen verminderen door gemiddeld drie keer per week hard te lopen. Hierdoor komen namelijk stofjes vrij; endorfine en serotonine die zorgen dat je je blijer gaat voelen. “Daarnaast ligt ook even de nadruk niet op alles wat niet goed gaat. Tijdens een gesprek ben je vaak bezig met de problemen. Bij runningtherapie ben je samen gewoon lekker buiten. Ook heb je soms geen gesprek nodig om je beter te voelen”, aldus Lisette.

Een groot deel van Lisette haar cliënten sportten niet voordat ze begonnen met runningtherapie, maar hadden wel psychische klachten. “Veel van mijn cliënten waren heel somber of hadden last van een burn-out en kwamen niet meer van de bank af. Ik merk dat het hardlopen ze helpt om hun hoofd leeg te maken en ze weer activeert”, zegt Lisette.

Ervaringen

Door middel van runningtherapie kwam hardloopster Marije ook over haar depressie heen. “Mijn psycholoog zei op een gegeven moment dat het tijd was om weer iets te gaan doen, het maakte niet uit wat”, vertelt de hardloopster. “Ik wilde dan vooral iets doen dat zowel lichamelijk als geestelijk mij iets kon brengen. Toen kwam ik uit op runningtherapie. Na drie weken regelmatig hardlopen merkte Marije verbetering in haar stemming. “Ik werd rustiger. Nu weet ik dat als er een keer wat is en ik voel spanning of stress dan ga ik een rondje hardlopen.”

Hardloopster Simone kon ook door middel van hardlopen haar antidepressiva afbouwen, maar dat heeft ze niet met behulp van runningtherapie gedaan. “Na drie jaar hardlopen en medicijngebruik, wilde ik proberen of het ook zonder medicatie kon. Ik liep inmiddels halve marathons en had een loopgroepje bij elkaar van enkele collega’s waarmee ik na werktijd ging lopen.” Desondanks besloot ze door de positieve ervaringen met hardlopen om een opleiding tot zelfstandig looptrainer te volgen. “Ik geef looptrainingen aan mensen via de sociale dienst. We merken namelijk dat ze door het lopen weer actief worden, meer bewegen en zich beter voelen. Van de eerste groep lopers is bijna iedereen ook weer aan het werk of op een stage of werkervaringsplek. Het hardlopen brengt zoveel en ik hoop dat andere mensen ook kunnen ervaren wat ik heb ervaren.”

Hardlopen onder begeleiding

Maar waarom zou je dus bij een runningtherapeut gaan hardlopen? Volgens Lisette komt dat door de extra begeleiding. “Voordat je begint heb je altijd een intakegesprek waar we kijken wat je sportervaringen zijn en wat je doelen zijn. Wil je aan je zelfvertrouwen werken of heb je last van angstklachten. Daarna gaan we samen kijken wat dan geschikt is en ga je het uitbouwen volgens een programma.”

Hardloopster Marije vult aan: “Er staat elke week iemand voor je deur. Dat zorgt er natuurlijk ook voor dat je de deur uitkomt. Je leert luisteren naar je lichaam en naar wat je grenzen zijn. Je therapeut helpt je daarbij.” Volgens Lisette is het mooie aan runningtherapie dat je het ook kunt aanpassen” “Je kunt het alleen doen, maar je kunt het ook in een groep doen waarbij je ook van elkaar kunt leren.” Maar waarom zou je het bij een psycholoog volgen? “Ik ken de psychische klachten en geef daarbij begeleiding. We kijken of het lopen goed gaat en je niet te enthousiast bent. Je loopt namelijk een keer in de week samen waarbij ik naar je techniek kijk en we samen evalueren of het beter gaat.” Daarnaast heeft Lisette ook yogaoefeningen aan haar sessies toegevoegd die ze samen met de cliënt voor en na het lopen beoefent.

Hulpmiddel

Volgens Lisette kan runningtherapie niet alleen helpen tegen psychische klachten, maar voor heel veel verschillende klachten worden ingezet. “Op het moment dat je wat gespannen bent, somber bent, angstig voelt, weinig zelfvertrouwen hebt of thuis komt te zitten omdat je je baan verloren bent, maar het is zelfs gebleken dat het ook bij seksuele problemen werkt. Het is heel divers waar je het voor kunt inzetten. Er is eigenlijk niet echt iets waar je het niet voor kunt doen. Bij hardlopen ben je bezig met naar je lichaam luisteren. Jij bepaalt je grenzen.”

Door huisartsen wordt runningtherapie alleen nog niet aangeboden als een behandelvorm, maar schrijven ze nog steeds eerder antidepressiva voor. Daarnaast wordt runningtherapie ook bijna niet vergoed door de zorgverzekeraars. “Ik hoop dat hier verandering in komt”, zegt Lisette. Maar om te kijken of runningtherapie iets voor jou is, kun je een intakegesprek maken. Dit is geheel vrijblijvend waarbij er wordt gekeken naar jouw persoonlijke klachten en verwachtingen. Je hoeft je ook geen zorgen te maken als je nog niet zo goed kunt hardlopen of juist een ervaren loper bent.