Stress of burn-out

Stress, iedereen heeft er wel eens mee te maken. Stress brengt je lichaam in staat van paraatheid. Het is de spanning die je voelt voor een examen, een optreden, een sollicitatiegesprek of een spannende gebeurtenis. Stress zorgt ervoor dat je extra alert kunt reageren of geconcentreerd kunt werken aan een lastige klus. Zodra de klus klaar is, of de gebeurtenis voorbij is, gaat de spanning vanzelf weg. Deze spanning hoort bij het leven en is gezond.

Verschil tussen stress, overspannen en burn-out

Wanneer wordt stress nu overspannenheid? Die grenslijn is niet nauwkeurig te trekken. Het verschil tussen gezonde stress en overspannen zijn ligt in het feit dat je overspannen raakt na een langdurige fase van stress. Wanneer langdurig onder hoge druk wordt gewerkt en het stressniveau dat het werk teweeg brengt hoog blijft, ontstaat er een verlies van orde en overzicht. Je wordt blijvend onrustig en raakt overspannen. Er is een ongezonde belasting van de geest met een langdurig karakter.

Het verschil tussen overspannen (overwerkt) zijn en een burn-out, kenmerkt zich doordat overspannen klachten omkeerbaar is. Dit betekent dat als de oorzaak van de spanningen wordt weggenomen, je weer normaal kunt functioneren. Dit is niet het geval bij een burn-out. Bij een burn-out wordt het energieniveau aangetast en verlaagd als een reactie op de langdurige, meestal jarenlange spanningen. Soms is de relatie werk en klachten niet eens meer te leggen. Lichaam en geest voelen zich opgebrand, of ‘kapot’.

Kortom, onder lichte stress is het prettig werken, als je overspannen bent kom je in de gevarenzone, en bij burn-out zegt je lichaam dat het nu afgelopen is. Je kunt niet meer.

Symptomen van een burn-out

Een burn-out ontstaat niet plotseling, maar geleidelijk. In een vroeg stadium zijn er vaak al signalen. Je bent zowel voor als na je werk moe, je hebt geen zin om te gaan werken, je bent vergeetachtig, prikkelbaar en je kunt je slecht concentreren.

Vaak heeft je omgeving al een keer de opmerking gemaakt, dat je alleen nog maar met je werk bezig bent. Deze signalen worden vaak genegeerd tot het moment dat er wel gestopt moet worden, omdat het echt niet meer gaat. Dat is het moment dat je daadwerkelijk uitgeput bent en dan spreken we van een burn-out.

De emotionele en lichamelijke uitputting geeft een ‘leeg’ gevoel. Betrokkenheid bij werk en collega’s neemt af, afstandelijkheid en cynisme nemen toe en het gevoel niet meer te kunnen functioneren leidt tot een negatief zelfbeeld.

De meest voorkomende burn-out klachten zijn:

• lichamelijke uitputting, niet meer op kunnen laden,
• concentratie- en geheugenklachten,
• gevoelens van incompetentie en cynisme,
• gevoel van falen,
• slaapproblemen,
• veel piekeren,
• gespannen zijn en nergens meer aan toe kunnen komen,
• hoofdpijn, maagpijn of spierpijn.

Oorzaken van een burn-out

Een burn-out kent niet één oorzaak, maar is meestal het gevolg van een combinatie van factoren. Langdurig te hard werken in combinatie met te weinig rust en ontspanning is een belangrijke risicofactor. Daarnaast zijn karaktertrekken als plichtgetrouwheid en perfectionisme van invloed. Ook een ingrijpende gebeurtenis in de privé-situatie kan meespelen, zoals een scheiding of het overlijden van een dierbare.

Wordt de oorzaak van het opgebrande gevoel weggenomen, dan ben je niet direct hersteld van een burn-out. Het kan nog maanden duren voordat een nieuw evenwicht is gevonden.

Burn-out behandeling

Als je de signalen en symptomen van stress en overbelasting blijft negeren, raken lichaam en geest uit balans en riskeer je een burn-out: je lichaam is uitgeput en je energie is verdwenen. Lichaam en geest voelen zich opgebrand. Voor herstel van het evenwicht is rust en reflectie nodig om noodzakelijke keuzes te maken. Vaak betekent het dat het roer om moet.

In eerste instantie werken we tijdens de burn-out behandeling aan het herstellen van je energiebalans. We herstellen je energieke gevoel, we werken aan hoe je goed en gericht kunt ontspannen, hoe je je energie over een dag verdeelt of hoe je om moet gaan met conflicten. Je leert beter je grenzen aan te geven of te zeggen waar het op staat zonder daarbij anderen te kwetsen.

In de burn-out behandeling wordt tevens verkend hoe je overspannen bent geraakt en welke factoren hebben bijgedragen aan het ontstaan van je burn-out en worden risicofactoren geïnventariseerd. Deze worden, waar mogelijk, aangepakt.

Behandeling betekent dus dat je bereid bent om je gedrag te onderzoeken en waar nodig te veranderen.

Lees ook onze Burn-out behandeling pagina, als je aanvullende informatie wilt over hoe we je burn-out klachten kunnen behandelen.

Contact Psychologen Amsterdam

Herken je jouw klachten en heb je behoefte aan hulp of heb je gewoon een vraag over de behandeling van je burn-out? Bel dan voor een afspraak of stuur een bericht naar Psychologen Amsterdam.