ADHD

Wat is ADHD?

ADHD staat voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder en wordt gekenmerkt door aandachtstekort en hyperactiviteit. Dit uit zich in onoplettendheid, rusteloosheid, concentratieproblemen en impulsiviteit.

Veel mensen hebben van tijd tot tijd last van concentratieproblemen of onoplettendheid. Het is heel herkenbaar, je kunt je autosleutels weer niet vinden, je bent door de drukte een afspraak vergeten of tijdens een vergadering kun je je aandacht er maar niet bij houden. Dat wil nog niet zeggen dat je last hebt van ADHD.

Er is pas sprake van ADHD (aandachtstekortstoornis) als de symptomen zodanig ernstig zijn dat ze je leven op veel gebieden negatief beïnvloeden, zoals studie, werk, gezinsleven, financiën of sociale situaties.

ADHD is één van de bekendste en meest voorkomende stoornissen in de ontwikkeling bij kinderen en adolescenten. ADHD is een brede term en de aandoening kan van persoon tot persoon verschillen. Aangenomen wordt dat ongeveer 5% van de kinderen er last van heeft, jongens vaker dan meisjes. Lange tijd werd aangenomen dat kinderen in de loop van de tijd over ADHD heen groeien, maar het is nu bekend dat de symptomen zich kunnen blijven manifesteren in de volwassenheid.

Onderverdeling ADHD

De belangrijkste symptomen van ADHD zijn onoplettendheid, hyperactiviteit en impulsiviteit, hoewel niet alle symptomen bij alle mensen met ADHD zullen voorkomen.

ADHD is onderverdeeld in de volgende drie categorieën:

• overwegend hyperactief-impulsief type. Dit type ADHD kenmerkt zich door hyperactiviteit en de behoefte aan constante beweging, evenals impulsief gedrag.
• overwegend onoplettend type, gekenmerkt door een aandachtstekortstoornis en concentratieproblemen. Bij dit type ADHD ontbreekt de hyperactiviteit of impulsiviteit. In plaats daarvan ben je gemakkelijk afgeleid en heb je moeite om de aandacht erbij te houden.
• gecombineerd type. Bij dit type ADHD vertoon je impulsief en hyperactief gedrag, ben je snel afgeleid en heb je moeite om alert te blijven.

Kenmerken hyperactief-impulsief type ADHD

• moeite met stilzitten, friemelen met je handen, bewegen met je voeten;
• weinig geduld en moeite met wachten;
• je staat op van je stoel terwijl dit niet gepast is (in de klas of tijdens een vergadering);
• veel praten, doordraven en blijven herhalen;
• je onderbreekt vaak andere mensen;
• je geeft al antwoord voordat de vraag is gesteld;
• je neemt risico’s en overziet de gevolgen van je acties niet voldoende.

Kenmerken onoplettend type ADHD (ADD)

• gemakkelijk afgeleid, je hebt moeite om je aandacht te houden bij taken of activiteiten die je niet leuk vindt of je niet interesseren;
• vergeetachtigheid bij dagelijkse dingen;
• je vergeet of verliest belangrijke dingen die nodig zijn voor taken en activiteiten;
• moeite met het volgen van instructies;
• snel verveeld raken met een taak en moeite hebben om deze te voltooien;
• je lijkt niet te luisteren als er tegen je wordt gesproken;
• gebrek aan aandacht voor details of je maakt eenvoudige fouten (slordigheid);
• je hebt problemen met het organiseren en vooruit plannen van taken;
• je houdt niet van en vermijdt taken die langdurige mentale inspanning vereisen.

Het overwegend onoplettend type ADHD wordt ook wel ADD genoemd. ADD staat voor Attention Deficit Disorder oftewel een aandachtstekortstoornis.

De symptomen van ADHD (hyperactief en impulsief) zijn al vroeg bij kinderen zichtbaar, zoals storend gedrag, beweeglijkheid, lawaaierigheid of minder goede schoolresultaten. De symptomen van ADD vallen minder op en worden niet altijd herkend.

Symptomen van ADHD kunnen per persoon variëren van mild tot ernstig. Sommige mensen zijn gemakkelijk onoplettend of hyperactief bij het uitvoeren van een taak die ze niet leuk vinden, maar ze hebben de mogelijkheid om zich te concentreren op taken die ze wel leuk vinden.

Symptomen ADHD bij volwassenen

De symptomen van ADHD die volwassenen ervaren, komen grotendeels overeen met de symptomen die optreden bij kinderen en tieners. De aandoening groeit echter mee, hetgeen kan betekenen dat de ernst van sommige symptomen kan veranderen tijdens de overgang naar de volwassenheid.

De vaak opvallende drang om te bewegen bij kinderen (fysieke hyperactiviteit) heeft de neiging om op volwassen leeftijd af te nemen en kan veranderen in de richting van innerlijke rusteloosheid, ongeduld, grillig gedrag en snel en veel praten. Daarentegen heeft onoplettendheid de neiging om erger te worden naarmate de druk van het volwassen leven toeneemt. Symptomen van ADHD bij volwassenen zijn vaak subtieler dan symptomen bij kinderen. En zowel de aard als de ernst van de symptomen verschillen van persoon tot persoon.

Onderstaande symptomen van ADHD kunnen bij volwassenen voorkomen:

• onzorgvuldigheid en gebrek aan aandacht voor detail;
• voortdurend nieuwe taken beginnen voordat de oude taken zijn afgerond;
• slechte organisatorische vaardigheden;
• onvermogen om te focussen of prioriteiten te stellen;
• voortdurend dingen kwijtraken;
• vergeetachtigheid, rusteloosheid en prikkelbaarheid;
• voor je beurt spreken, moeite met zwijgen en anderen vaak onderbreken;
• stemmingswisselingen, prikkelbaarheid en een verhoogde kans op een depressie of een angststoornis;
• onvermogen om met stress om te gaan;
• extreem ongeduldig;
• impulsief zijn, wat leidt tot slechte besluitvorming;
• risico’s nemen bij activiteiten, vaak met weinig of geen aandacht voor persoonlijke veiligheid of de veiligheid van anderen – bijvoorbeeld gevaarlijk rijden.

Behandeling ADHD

Aangezien de symptomen van ADHD per persoon kunnen verschillen, wordt de behandeling afgestemd op de individuele problemen en behoeften van de cliënt.

Psychologische begeleiding kan je helpen om beter om te gaan met de symptomen van ADHD. Tijdens de behandeling krijg je praktische handvatten aangereikt om bijvoorbeeld beter je aandacht te beheersen, problemen op te lossen, te organiseren, te plannen en prioriteiten te stellen of hoe je beter om kunt gaan met stressvolle situaties.

Contact Psychologen Amsterdam

Herken je jouw klachten en heb je behoefte aan hulp of heb je gewoon een vraag over de behandeling van je ADHD klachten? Bel dan voor een afspraak of stuur een bericht naar Psychologen Amsterdam.