Vijf simpele HSP tips tegen overprikkeling en angst
Maak je je zorgen over alles wat je nog moet doen of heb je moeite om ‘s nachts in slaap te vallen omdat je gedachten niet tot rust kunnen komen? In deze drukke, snelle tijd hebben de meeste mensen af en toe angstige gevoelens. Er is altijd iets dat onze aandacht vraagt en er is constante druk om meer te doen. Je combineert werk en gezin, je doet een cursus voor je werk, je sociale contacten en familie vragen tijd en aandacht, er is altijd tijd te kort.
Daar komt nu ook nog de druk van de coronapandemie bij. Angst om ziek te worden, stress om ergens heen te gaan en niet te weten hoe veilig het is, onzekerheid over de toekomst, de vraag hoe je de huur moet betalen, de stress van thuiswerken, de strenge overheidsmaatregelen en de aanhoudende stroom aan informatie over het coronavirus.
Overprikkeling en angst
Deze constante overprikkeling kan voor iedereen overweldigend zijn, maar dit geldt vooral als je een hoogsensitief persoon (HSP) bent, die meer last heeft van zijn omgeving en rust nodig heeft om in balans te kunnen blijven.
Ook al lijkt het alsof iedereen om je heen nergens last van heeft, je bent zeker niet de enige die zich soms angstig, overweldigd of bezorgd voelt. Angst manifesteert zich op verschillende manieren en kan er van persoon tot persoon heel anders uitzien.
Symptomen van angst kunnen zijn:
- ongerustheid of nerveusiteit;
- veel piekeren;
- moeite met concentreren;
- rusteloosheid;
- maag- of spijsverteringsproblemen;
- moeite om in slaap te vallen of door te slapen;
- oppervlakkige of snelle ademhaling.
Wat veroorzaakt angst bij HSP?
Net zoals er veel manieren zijn waarop angst kan optreden, zijn er ook veel verschillende oorzaken van angst, zoals leefstijlfactoren, vermoeidheid of overmatige stress. De meest voorkomende bron van angst bij hoogsensitieve mensen, is overprikkeling. Er komt te veel op je af zonder dat je de tijd hebt om zaken te verwerken of er rustig over na te denken. Je snel overprikkeld voelen is de belangrijkste achilleshiel van een hoogsensitief persoon.
Dit gevoel kan optreden wanneer je wordt overspoeld door:
- een omgeving met veel lawaai;
- te veel sociale contacten achter elkaar;
- grote menigten mensen;
- te veel gepland of druk zijn;
- multitasken voor langere tijd;
- gebrek aan pauzes (tijd voor jezelf);
- stress situaties;
- geobserveerd worden tijdens een activiteit.
Hoewel er geen direct verband bestaat tussen de eigenschap hoogsensitief en het hebben van angstgevoelens, maken stressvolle situaties of teveel prikkels gedurende een lange periode HSP’s meer vatbaar voor gevoelens van angst en andere psychische problemen (denk ook aan burn-out klachten, chronische vermoeidheid, depressie, stemmingswisselingen of verslavingsproblematiek). Het goede nieuws is dat hoogsensitieve mensen ook meer worden beïnvloed door positieve ondersteuning, therapie en zelfzorg.
Vijf tips om met angst om te gaan
Hieronder vind je een aantal tips voor HSP’s om je te helpen om de overprikkeling en angstgevoelens te verminderen. Hierdoor kun je je je rustiger voelen en kun je ook genieten van de positieve kanten van deze eigenschap, zoals verhoogde waarneming en empathie.
- Neem tijd voor jezelf om te herstellen. Probeer elke dag minstens 30 minuten te reserveren voor een rustige activiteit zonder schermen of andere input. Je hebt meer dan gemiddeld tijd nodig om te herstellen en om zaken te verwerken. Je kunt mediteren, in de natuur wandelen, fietsen, naar muziek luisteren, dagdromen, etc. Zoek iets wat bij jou past.
- Gun jezelf de tijd om je gevoelens en gedachten te verwerken. Anders blijven je gedachten actief als je probeert te slapen. Maak voor het slapengaan of ‘s ochtends wat tijd vrij om in een dagboek te schrijven of te mediteren. Het kan ook helpen om met je partner of met een goede vriend te praten, of om een erkende therapeut te zoeken voor meer professionele ondersteuning.
- Oefen aarding. Als je angstgevoelens hebt, komt dat vaak doordat je zenuwstelsel overbelast is en je oververmoeid bent. Fysieke aardingsoefeningen kunnen nuttig zijn om je lichaam te kalmeren. Een eenvoudige oefening is flink met je voeten op de grond te stampen. Ook hobby’s die je met je handen doet, maken je aardser, zoals schilderen, werken met klei of steen, muziek maken, etc. Yoga kan ook helpen.
- Integreer bewuste ademhaling. Een andere manier om je zenuwstelsel te kalmeren is bewuste ademhaling, waardoor je lichaam in een toestand van rust en herstel kan komen. De gemakkelijkste manier is om diep in te ademen door je neusgaten en vervolgens uit te ademen met samengeknepen lippen alsof je een luchtbel blaast. Vierkante ademhaling kan ook nuttig zijn. Je ademt 4 tellen in, wacht 4 tellen, ademt 4 tellen uit en wacht weer 4 tellen, terwijl je in je hoofd de zijkanten van een vierkant tekent. Tijdens het wachten adem je niet in of uit.
- Verminderen van stimulerende middelen. Veel HSP’s zijn gevoelig voor cafeïne en suiker, wat gevoelens van angst nabootst. Let goed op hoe je lichaam op deze stoffen reageert en verminder of elimineer deze indien nodig.
Angst, zorgen en rusteloosheid zijn een normaal onderdeel van het dagelijks leven geworden, vooral voor hooggevoelige mensen, die meer vatbaar zijn voor overprikkeling. De grootste boosdoener is het erg druk hebben zonder voldoende stilte en tijd voor jezelf te nemen om je gedachten en gevoelens te verwerken en je lichaam te laten rusten. Door een paar veranderingen in levensstijl aan te brengen en goed voor jezelf te zorgen, kun je je minder angstig voelen en genieten van de voordelen van een hoogsensitief persoon.
Psychologen Amsterdam
Hoogsensitiviteit is een eigenschap, waarmee zowel mannen als vrouwen geboren kunnen worden, waardoor je hersenen opmerkzamer zijn en je zenuwstelsel gevoeliger is voor je omgeving.
Als je meer wilt weten over hoogsensitiviteit / HSP, lees dan op onze website meer over de eigenschap HSP en op welke manier we je tijdens een behandeling kunnen helpen om beter om te gaan met deze eigenschap.
Als je hoogsensitief bent en je hebt last van lichte angstklachten, kun je geholpen zijn met deze vijf tips. Maar als je blijvend last blijft houden van angstklachten of je hebt problemen om goed om te gaan met je hoogsensitiviteit, aarzel dan niet en vraag professionele ondersteuning. Onze gekwalificeerde psychologen hebben ruime ervaring met het behandelen van HSP en angstklachten. Bel gerust of stuur een bericht naar onze praktijk.
Bron: Five ways to feel less anxious when you’re a sensitive person