Voor veel mensen is online therapie effectief
Het was al een tijd onderwerp van meerdere studies én door corona is het actueler dan ooit: e-therapie. Online therapie die je kunt volgen achter je vertrouwde computer in je eigen huis. Claudi Bockting, hoogleraar klinische psychologie stelt dat deze vorm van therapie voor veel mensen effectief is.
Tien jaar wereldwijd onderzoek naar e-therapie
‘Het vergt wel enige aanpassing, maar online therapie kan net zo effectief zijn als wanneer de hulpverlener en de cliënt in dezelfde ruimte zitten,’ concludeert Bockting in één van haar onderzoeken. Zij is hoogleraar klinische psychologie bij het Amsterdam UMC en het Centre for Urban Mental ¬Health van de Universiteit van Amsterdam. Ze onderzocht de effectiviteit van e-therapie wereldwijd. Een onderzoek dat tien jaar geleden begon. Onder andere in Indonesië waar haar laatste studie op inzoomt. In zo’n land heeft niet iedereen een psycholoog of psychiater in de buurt.
Hoe is het onderzoek opgezet?
Bockting deed een wereldwijde meta-analyse van 56 studies waar in totaal data van 100.000 cliënten zijn samengevoegd. Belangrijkste conclusie: online therapie is net zo effectief als traditionele therapievormen, zoals cognitieve gedragstherapie. Dat gold voor vrijwel alle psychische aandoeningen. Ongeveer de helft van de mensen die e-therapie volgde reageerde er goed op, één derde zag de klachten ook daadwerkelijk verminderen.
Resultaten online therapie niet inkomensafhankelijk
Ook in landen met een laag tot midden inkomensniveau werpt het vruchten af. Samen met haar internationale collega’s vond Bockting dat het niets uitmaakt of iemand veel of weinig verdient en een hoge of juist lage opleiding heeft. Het behandeleffect blijft hetzelfde. Wel lijkt verstedelijking de effectiviteit af te zwakken: bij mensen in ‘suburbans,’ provincies en dorpen, namen de klachten sterker af.
Online therapie heeft veel voordelen
Bockting belicht in haar studie(s) vooral de voordelen van online therapie. Patiënten lijken het prettiger te vinden; de drempel om online hulp te zoeken ligt lager. Het is flexibeler, mensen hebben geen reistijd en een videogesprek is makkelijker in te plannen naast het werk. Bovendien biedt deze therapievorm kansen om gelijk interventies in de omgeving te doen waar patiënten klachten ervaren.
Cijfer voor online therapie: 8,5
Ook Annet Spijker, bestuurder bij GGZ-instelling i-psy PsyQ en Brijder merkt dat online therapie goed valt bij patiënten. Aan De Monitor vertelt ze dat veel mensen er erg tevreden over zijn. ‘In de poli’s die voor de coronatijd al online te werk gingen, gaven cliënten een gemiddeld rapportcijfer van 8,5. Dat is best hoog.’ Ook scheelt e-therapie veel in de kosten. ‘Gebouwen zijn natuurlijk een kostenpost’, aldus Spijker.
Online therapie heeft ook nadelen
Ondanks de voordelen kleven er ook een aantal nadelen aan deze vorm van therapie. Zo is een videogesprek veel vermoeiender, waardoor video-consulten vaak maar een halfuur duren. Meestal krijgen de cliënten echter thuisopdrachten mee. Hierdoor besteden ze per saldo net zoveel tijd – of meer zelfs – aan de therapie. Ook is het via een scherm lastiger om non-verbale signalen op te pikken.’
Niet iedereen op afstand te behandelen
Een laatste nadeel is dat niet iedereen met psychische problemen op afstand kan worden behandeld. Onderzoeken concluderen dat er altijd cliënten zullen zijn die je in het echt moet zien, al is het nu op 1,5 meter afstand. Daarbij gaat het dan om ernstig depressieve of psychotische patiënten die zich terugtrekken. En soms de telefoon helemaal niet meer opnemen. Een face-to-face gesprek is voor hen een stok achter de deur. Ook is het niet geschikt als terugvalpreventie om nieuwe depressieve episodes te voorkomen.
Bron: Nederlands Kenniscentrum Angst en Depressie (NedKAD).
