Beheerst piekeren je leven?

 

Zorgen, twijfels en angsten zijn heel gewoon in het dagelijks leven. Het is normaal dat je je zorgen maakt als je een belangrijke keuze moet maken, of dat je gespannen bent voor een beoordelingsgesprek of een tentamen.

Wat is piekeren?

Maar ‘normale’ zorgen worden belastend als ze aanhoudend, overmatig en onbeheersbaar zijn. Je maakt je elke dag zorgen over wat er allemaal wellicht verkeerd zou kunnen gaan, zonder dat er een duidelijke reden voor is.

Wat is een piekerstoornis?

Een piekerstoornis (ook wel een gegeneraliseerde angststoornis genoemd) kenmerkt zich door overmatige zorgen, voortdurend piekeren zonder dat er een goede aanleiding voor is. Je kunt je zorgen maken over je werk, geld, vrienden, familie of je gezondheid. Maar ook over kleine gebeurtenissen kun je maar blijven piekeren, zoals een opmerking van een collega of een gebeurtenis tijdens een feestje.

Voortdurend piekeren, negatief denken en altijd het ergste verwachten, kan een kwalijke invloed hebben op je mentale en fysieke gezondheid. Je hebt last van onwerkelijke angsten, die niet op de realiteit gebaseerd zijn. De angsten, zorgen en gedachten blijven in je hoofd ronddraaien, je hebt het gevoel dat je er geen controle over hebt en het lukt je niet om te stoppen met piekeren. Het maakt je angstig, ongerust en het belemmert je dagelijkse leven.

Piekeren kan er voor zorgen, dat je niet meer kunt genieten van het huidige moment en dat het je weerhoudt om leuke dingen te ondernemen.

Wat zijn de symptomen van een piekerstoornis?

Naast een overmatige en onbeheersbare bezorgdheid kun je last hebben van de volgende mentale of lichamelijke klachten:

• veel piekeren;
• gespannenheid;
• rusteloosheid;
• concentratieproblemen;
• vermoeidheid;
• prikkelbaarheid;
• spierspanning;
• slapeloosheid;
• hoofdpijn;
• maagproblemen.

Omdat de zorgen en het voortdurende piekeren je angstig kunnen maken, kun je ook last hebben van angst gerelateerde klachten zoals hartkloppingen, zweten, koude rillingen, beven of tintelingen in de handen.

Waarom piekeren?

Door te piekeren krijg je het gevoel dat je meer controle krijgt over de situatie. Je denkt misschien dat piekeren je helpt om negatieve emoties te vermijden, dat piekeren de enige manier is om ervoor te zorgen dat je iets niet over het hoofd ziet of dat je door te piekeren op het ergste bent voorbereid.

Of je denkt dat door te piekeren je problemen kunt voorkomen of dat piekeren helpt om tot oplossingen te komen. Het zijn dan vaak de bekende ‘wat als’ vragen. Bijvoorbeeld, wat als ik word ontslagen of wat als mijn kind niet veilig thuis komt? Keer op keer spelen de ergste scenario’s zich af in je hoofd en de negatieve gedachten stapelen zich op.

Het kan voelen alsof je zorgen een doel dienen: dat je vooruit denkt en proactief bent. Maar in de praktijk blijkt vaak dat overmatig piekeren helemaal niet ‘productief’ of ‘oplossingsgericht’ is. Nadenken over alle dingen die in de toekomst fout kunnen gaan, maakt het leven niet voorspelbaarder.

Zodra je je realiseert dat piekeren zelf het probleem is, en niet de oplossing, kun je proberen om de controle over je bezorgde gedachten weer terug te krijgen.

Het lukt niet altijd om zelf (of met hulp van familie of vrienden) weer controle over het piekeren te krijgen. Het kan dan verstandig zijn om professionele hulp te zoeken, waarbij therapie een goede mogelijkheid is.

Hulp nodig bij een piekerstoornis (gegeneraliseerde angststoornis)? Wil je meer informatie over de kenmerken en de gevolgen van een angststoornis lees dan onze klachtenpagina Angststoornis en paniekaanvallen. Als je meer informatie wilt hoe we je klachten kunnen behandelen lees dan ook onze Angststoornis behandeling pagina. Heb je vragen of heb je behoefte aan psychologische hulp, bel gerust of stuur een bericht naar Psychologen Amsterdam.